Ada Sari (1886 - 1968)

Ada Sari urodziła się 29 czerwca 1886 roku w Wadowicach jako Jadwiga, córka adwokata Edwarda Szayera i Franciszki z domu Chybińskich. To właśnie mama uczyła ją gry na fortepianie. W wieku trzech lat wraz z rodziną przeniosła się do Starego Sącza, gdzie jej ojciec zaczął prowadzić praktykę adwokacką. W l. 1920 – 1930 Edward Szayer sprawował urząd burmistrza Starego Sącza.

Ada uczyła się w Gimnazjum w Cieszynie, a następnie w Krakowie, gdzie w 1903 roku rozpoczęła naukę śpiewu. Później uczęszczała do Prywatnej Szkoły Muzycznej hrabiny Pizzamano w Wiedniu. Za pierwszy publiczny jej występ uznaje się koncert u księżnej Lichtenstein 1906 roku. W l. 1907-09 kształciła swój głos u Antonia Rupnicka w Mediolanie. W 1909 zadebiutowała na scenie Teatro Nazionale w Rzymie. W Warszawie wystąpiła po raz pierwszy w 1914 roku.

Ada Sari występowała wyłącznie gościnne. Najwspanialszy czas w jej karierze przypadł na lata współpracy z Teatrem La Scala w Mediolanie, gdzie wzięła udział m.in. w wystawieniu opery ''Czarodziejski flet'' Mozarta w roli Królowej Nocy. Śpiewała w 11 językach, triumfując na scenach Europy i świata. Największe sukcesy odnosiła kreując role m.in. Rozyny w Cyruliku Sewilskim Gioacchino Rossiniego, Gildy w Rigoletcie i Violetty w Traviacie Giuseppe Verdiego. Partnerowali jej tacy śpiewacy, jak Alessandro Bonci, Mattia Battistini, Beniamino Gigli, Titta Ruffo, Tito Schipa, Riccardo Stracciari, Fiodor Szalapin, Adam Didur, Stanisław Gruszczyński.

Po wojnie realizowała się przede wszystkim jako pedagog prowadząc m.in. klasę śpiewu w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie i Warszawie, na stanowisku profesora nadzwyczajnego. Zmarła w sanatorium w Ciechocinku po zawale serca. Została pochowana w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

 W Wadowicach, w jej rodzinnym mieście jedna z ulic została nazwana jej imieniem. W Nowym Sączu odbywa się Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Sztuki Wokalnej jej imienia, przeznaczony dla młodych wykonawców.

Fot. [Ada Sari w 1909 roku], Biblioteka Narodowa; polonia.pl